1984 yılında International Standarts Organizations (ISO) tarafından Open Systems Interconnection (OSI) ismiyle tanımlandı. OSI model network için uluslararası bir standarttır.
OSI model network haberleşmesini yedi katman içerisinde bölümleyerek bir tanımlama yapmaktadır. Her katman farklı network aktiviteleri, ekipman veya protokoller içerir. OSI model aşağıdaki şekilde de görüldüğü üzere yedi katmandan oluşmaktadır:
Application Layer: OSI modelin en yüksek kısmındaki katman application layer’dır. Uygulamaların network servislerine erişimini ve uygulamalar arası yönetimi sağlar. Bu katman doğrudan kullanıcı uygulamalarını çalıştıran servisleri içerir. Mesela; dosya transferi için, database’e erişim için, e-mail ‘e erişimi için kullanılan yazılımlar. Application layer, genel network erişimini, akış kontrolünü ve hata kontrollerini tutar. DNS; FTP; TFTP; BOOTP; SNMP;RLOGIN; SMTP; MIME; NFS; FINGER; TELNET; NCP; APPC; AFP; SMB application layer uygulamalarına örneklerdir.
Presentation Layer: Bu katman, network içerisindeki bilgisayarlarda karşılıklı olarak data alış verişindeki formatı belirler. Yani data karşı tarafa gittiği zaman, güncellenecek mi yoksa yeni mi gidiyor ihtimalleri uygulanır. Bu katman network translator olarak isimlendirilir. İşletim sistemine ait “redirector” ismine sahip olan uygulama parçacığı da bu katmanda çalışır. Redirector kullanıcı tarafından tetiklenen işlemlerin local makineye mi yoksa network üzerindeki bir başka makineyi mi ilgilendirdiğine karar verir ve buna göre işlemleri bilgisayar üzerinde veya network üzerinde yönlendirir.
Session Layer: Sistem içerisindeki güvenlik ile ilgili işlemler bu katmanda yönetilmektedir. Session layer iletişime geçecek olan iki bilgisayar arasında bir iletişim kanalı oluşturmaktadır. NetBIOS, Names Pipes, Mail Slots, RPC presentation layer uygulamalarına örneklerdir.
Transport Layer:: Transport layer akış kontrolü, hata kontrolü ve paketlerin alınması ve iletimi ile ilgili problemlerin çözümünü sağlamaktadır. Transport layer paketlerin hatalı teslim edilip edilmediğinin, sırasında bir değişiklik olup olmadığının ve paketlerde herhangi bir kayıp olup olmadığının kontrolünü gerçekleştirir.
Transport layer mesajların tekrar paketlenmesini, uzun mesajların birkaç pakete bölünmesini ve küçük paketlerin tek bir paket içerisinde toplanmasını sağlar. Bundan dolayı paketlerin network üzerinde daha iyi iletilmesini sağlar. Transport layer’daki veri bloklarına bölüm(segment) adı verilir.
Alan tarafta Transport layer mesajların iletimini sağlar, orijinal mesajların paketlere bölündükten sonra tekrar birleştirilmesini sağlar ve iletilen paketlerin kabul edildiğinin onayını gönderir.
TCP, ARP, RARP; SPX, NWLink, NetBIOS / NetBEUI, ATP transport layer uygulamalarına örnek verilebilir.
Network Layer: Bu katman mesajların adreslemesinden sorumludur. Mantıksal adresin fiziksel adrese çevrilmesini sağlar. Ayrıca bu katman, kaynak adresten hedef adrese ulaşılırken kullanılan yolun belirlemektedir. Network layer dataların network üzerinde hangi mevkilerde yer alacağının, servislerin önceliklerinin ve diğer fonksiyonların kararını verir. Bu katman network üzerindeki trafik problemlerinin yönetimini üstlenmiştir. Network layer’daki veri bloklarına paket(packet) adı verilir.
Eğer hedef bilgisayar, kaynak bilgisayarın gönderdiği büyük paketlere cevap veremezse, network layer bu büyük dataları küçük parçacıklara ayırır.
IP ; ARP; RARP, ICMP; RIP; OSFP; network layer uygulamalarına örnek verilebilir.
Data Link Layer: Data frame’lerini network layer’dan physical layer’a gönderir. Alan taraf fiziksel katmandan data frame’lerinin içerisine işlenmemiş bitleri paketler. Datanın yerleştirileceği organize edilmiş veri bloklarına frame(çerçeve) adı verilir.
Ayrıca data frame’inden bir paket olarak söz edebiliriz. Gerçekte bir farklılık vardır. Bu ise frame başlangıç ve bitiş bitlerine sahiptir. Header bilgisine sadece Network layer ve üstündeki katmanlardaki data paketleri sahiptir.
Gönderilen paketin içeriği üzerinde işletim sistemi matematiksel bir işlem gerçekleştirir. Bu işleme Cyical Redundancy Check (CRC) denir. CRC sonucu her pakette ayrı çıkar. Paketi alan bilgisayar paketi aldıktan sonra paket üzerinde CRC işlemini tekrar yapar ve eğer sonuç aynı ise paketi kabul eder. Eğer sonuç farklı çıkarsa veri bozulmuş demektir. Böyle bir durumda data link layer, transport layer’ı bu durumdan haberdar ederek paketin tekrar gönderilmesini sağlar.
Data link layer altında iki alt tabaka bulunmaktadır.
Logical Link Control (LLC) : LLC veri bağlantısı işlemini kontrol eden bir alt katmandır.
Media Access Control (MAC) : Bilgisayar içerisindeki fiziksel katmanın network kartına erişimini sağlar.
Physical Layer: Sinyalin dijital anlamının bozulmamasını sağlar. Ayrıca sinyal üzerindeki son değişiklik ve bilgi ekleme işlemlerini de yaptıktan sonra kablo üzerine gönderilme işlemini gerçekleştirir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder